कुंड़ुख़ भाषा में मुहावरा एवं कहावत का प्रयोग

कुंड़ुख़ भाषा में मुहावरा एवं कहावत का प्रयोग बखुबी होता है। कई असहज बातों को इससे आसानी से समझा जाता है। आइये इसे जाने :
bai qurrA (muhAvarA )
¡.  adde e:rnA ( KiEsA:rnA ) - As eXgan adde e:rwas.
¢.  aXli e:wnA ( WirAbaHnA ) - kalA boXgA, eXgan WirAbaHA polloy.
£.  akil barnA ( lu:r kunwurnA ) - konwas we innA akil barcA. 
¤.  akil ebsernA ( buJurLA polnA ) - qambas hi kerkA mo:xA As hi 
   akil ebesrA.
¥.  allA ujjnA ( ajju-ijju onA-mo:xA ge kuwwnA ) - Wucas gA allA  
   ujjnA bese ujjA lagwas.
¦.  okkA polnA ( bezA mal xaKarnA ) - i ne:lA okkA pollA lagwan, 
   CemA nanke.
§.  ezpA xotornA ( juwA man|A ) - maXrA arA birsas hi ezpA xottrA.
¨.  kaqQA uinA ( kaqQan paiqqAHnA ) - As eXhay kaqQan ui:yas.
©.  kaqQan xottnA ( urmi kaqQan qeXgnA ) - Aw kaqQan bi:jyas 
   ciccas.
¡0.  kaqQan bi:jnA (mal qeXgnA kaqQan qeXgnA ) - As kaqQan 
    bi:jyas ciccas.
¡¡.  kaqQA kamnA (aMWvari kaCnaKarnA ) - sumriw kaqQA kamnA nu 
   paXKrAj raHi.
¡¢.  kazman sakqAHnA ( nalaK ge sapzArnA ) - kazman sakqaHA warA 
   xall qarA kalA.
¡£.  kapze ujgA:rnA ( urmi nalaK wav man|A ) - As gahi kapze 
   kollrA.
¡¤.  kazmA esernA (Wan Kurji qi payahA man|A ) - sanis gahi kazmA 
   essrA.
¡¥.  ku:l nuVnA ( nannar ge wukKe laggnA )  - eXgan e:rar nanar 
   ge ku:l nuVjLi.
¡¦.  ku:l xAynA ( onA mo:x Age mal xaKarnA ) - somas gahi ku:l xA:yA 
   lagi.
¡§.  ku:l nu cicc laGarnA ( ki:zA laggnA ) - eXhay ku:l nu cicc 
   laGarLA lagi.¡
¡¨. kukk nuVnA ( nalaK nanA polnA ) - nalKan e:rar eXhay kukk nuVjLA lagi.
¡©. kukk kaparnA ( koEhA wukKe barnA ) - As ge kukkan kaparnA manA lagi.
¢0. xann e:xnA ( saQarnA ) - biryas xann e:xA lagwas. 
¢¡. xann barnA ( xann ro:ge man|A ) - iXzi gahi xann baracki raHi.
¢¢. xebwA WarrnA ( kiryA mo:xnA ) - e:n xebwA warwan kA enne mal nanon.
¢£. xebwA coNdnA ( mal meVjkA bese man|A ) - awi gahi xebwA cuNNdki raHi.
¢¤. xebwan oznA ( QiQgar le mennA ) - As xebwan ozLar ki nalaK nanwas.
¢¥. galle pu:xnA ( ru:si mannA ) - iXzis gahi galle pu:xki raHi. 
¢¦. galle kaparnA ( akay GoK nu pazArnA ) - gallen kaparLar, enwer nanA lagway ? 
¢§. cari kiccnA ( kiryA mo:xnA ) - i nalaK ge cari ambA kiccA.
¢¨. culhA laGarnA ( onA-mo:x Age raHnA ) - As gahi ezpA nu culhA laGarLA lagi.
¢©. jiyA o:lnA ( wukKe sA:rnA ) - awi gahi jiyA o:lA lagi. 
£0. parqA WasnA ( koEhA nalaK nannA ) - niXhay nalaK parqA WasnA bese raHi.
xoEzLus :-
BunesUvar urAEv
GAGrA, gumlA.